Vorige week, 28 september, was het Wereld Abortusdag.
Een dag die ons eraan herinnert hoe ongelijk we zijn als het gaat om abortus en dat er nog veel vooruitgang moet worden geboekt, of dat nu in België is of zelfs in de hele wereld.
In vele landen zoals Andorra, de Filippijnen, Senegal… is het recht op abortus nog steeds niet verworven en dus verboden.
Dit verbod vermindert echter niet het aantal uitgevoerde abortussen. In deze landen wenden vrouwen zich tot clandestiene, niet-gemedicaliseerde praktijken die gevaarlijk zijn voor hun gezondheid en hun leven. Volgens de WHO worden er wereldwijd jaarlijks ongeveer 25 miljoen onveilige abortussen uitgevoerd en sterft elke 9 minuten een vrouw aan een clandestiene abortus.
Rechten die overal ter wereld worden aangevallen…
In landen waar abortus is toegestaan, is er een toename van directe of indirecte aanvallen op de vrijheid van vrouwen om over hun lichaam te beschikken, afkomstig van extreemrechtse of conservatieve partijen.
Een voorbeeld hiervan is Polen, waar abortus zeer beperkt is, omdat het alleen kan worden uitgevoerd in geval van verkrachting, foetale misvorming of gevaar voor de gezondheid van de vrouw.
Deze voorwaarden, die de mogelijkheid van abortus zeer moeilijk maken, zullen waarschijnlijk nog verder worden beperkt, aangezien de lokale conservatieve partijen de afgelopen jaren bij verschillende gelegenheden wetsvoorstellen hebben ingediend om abortus in geval van foetale misvorming te verbieden.
[zie ons artikel hier]
Andere voorbeelden van aanvallen op dit recht zijn gemakkelijk te vinden buiten Europa: in de VS (Texas) hebben de republikeinen tijdens de lockdown in april gebruik gemaakt van de angst en de onzekerheid van de bevolking om de toegang tot vitale medische procedures te beperken en een verbod op abortussen uit te vaardigen. En dit is geen op zichzelf staand geval: dit recht is de afgelopen jaren in de hele Verenigde Staten onder vuur komen te liggen, met name onder president Donald Trump.
[We hebben het er hier over gehad]
Hoe zit het met België?
In België is het recht op abortus niet altijd legaal geweest. Vóór 1991 werd abortus opgenomen onder de misdaden “tegen de orde van de gezinnen en tegen de openbare zeden”. Het werd gedeeltelijk gelegaliseerd vanaf 1991, 70 jaar na Rusland! Deze legalisatie vond plaats in een zeer bijzondere context: Koning Boudewijn moest zich 48 uur voor de ondertekening van de wet in een bijzondere ministerraad onbekwaam verklaren om te regeren, omdat hij zelf tegen dit recht was.
De wet bleef in het strafrechten wetboek tot 2018, toen deze uiteindelijk “gedecriminaliseerd” werd. Gedecriminaliseerd op schrift, maar in de praktijk is er eigenlijk niets veranderd: abortus is inderdaad uit het strafrechten wetboek geschrapt, maar de strafrechtelijke sancties voor vrouwen en artsen worden gehandhaafd als de abortus buiten de wettelijke voorwaarden wordt uitgevoerd.
En nu, in werkelijkheid?
Volgens de wet moet de abortus plaatsvinden voor het einde van de 12e week van de bevruchting (14 weken amenorroe, met andere woorden de afwezigheid van de menstruatie); en er moet een bedenktijd van zes dagen in acht worden genomen tussen de eerste geplande consultatie en de dag van de abortus. Deze periode kan niet worden verkort, tenzij er voor de vrouw een dringende medische reden is om de zwangerschapsafbreking te vervroegen.
Deze voorwaarden zijn cumulatief. Met andere woorden, als ze niet allemaal worden vervuld, kunnen zowel de arts als de vrouw die de abortus heeft ondergaan, worden gestraft met een gevangenisstraf van een maand tot een jaar en een boete van vijftig tot tweehonderd euro.
Vrouwen die de tijdslimiet hebben overschreden, hebben dan geen andere keuze dan naar Nederland te reizen, waar de wet flexibeler is. Dit vereist middelen, en sommige vrouwen hebben natuurlijk niet de materiële of financiële middelen om naar Nederland te reizen. Hieruit blijkt eens te meer hoe inconsequent onze wetgeving is en hoe diepgaand discriminerend deze is. Bovendien wordt de verplichte bedenktijd voor veel vrouwen als een echt extra psychologisch lijden ervaren.
Politieke spelletjes
Ook nu wordt het recht op abortus in politieke spelletjes gebruikt: de abortuswet voor de volledige decriminalisering van abortus wordt opnieuw uitgesteld en doorverwezen naar de Commissie Justitie van het Huis, ook al was een meerderheid van de parlementsleden er voorstander van!
Dit wetsontwerp, dat onder andere door feministische bewegingen wordt geduwd, is daarin toch een stap vooruit:
- Het voorziet in de afschaffing van alle strafrechtelijke sancties op het gebied van abortus;
- Ze stelt voor om de periode waarin we een abortus kunnen uitvoeren te verlengen. Het zou gaan van de huidige 12 weken naar 18 weken;
- Het vermindert de verplichte afkoelingsperiode voordat een vrouw een abortus kan uitvoeren. Het zou gaan van 6 dagen tot 48 uur.
Dit wetsvoorstel was al twee keer uitgesteld op verzoek van verschillende partijen zoals de NVA, CD&V, CDH en het Vlaams Belang. Dit nieuwe uitstel werd doorgevoerd in het kader van de regeringsonderhandelingen: het is te wijten aan het feit dat de partijen die deel uitmaken van Vivaldi het veto van de CD&V, voor de vorming van de nieuwe regering, hebben aanvaard.
Dit toont aan dat deze partijen nog steeds tegen dit grondrecht voor vrouwen zijn, en dat dit recht altijd bedreigd zal worden als we ons niet mobiliseren.
Met de Campagne ROSA hebben we in juli een zeer succesvolle actie georganiseerd om dit aan de kaak te stellen.
Deze wet is geen ticket naar de vorming van een regering, maar een fundamenteel recht! Ons antwoord zal op straat zijn!
Bij deze gelegenheid wordt deze zondag 11 oktober om 15 uur ’s middags in het Centraal Station van Brussel een actie georganiseerd waaraan de ROSA-campagne deelneemt om de politici te vertellen dat deze wet geen ticket is voor de vorming van een regering, maar één van onze fundamentele rechten: het recht om vrij over ons lichaam te beschikken!
We gaan onze eisen luid en duidelijk verkondigen:
- Voor een echte keuze: verdediging van het recht op abortus EN het recht om kinderen te krijgen zonder het risico te lopen in armoede te vervallen!
- Voor een totale decriminalisering van abortus in België en overal ter wereld, toegankelijk en van hoge kwaliteit!
- Voor toegang tot abortus tijdens de hele coronacrisis. Stop de rechtse aanvallen op vrouwenlichamen tijdens de lockdown, tijdens de coronacrisis en daarna!
- Gratis seksuele voorlichting en anticonceptie!
- Ziektekostenverzekering voor iedereen! Abortus moet vrij, legaal en toegankelijk zijn.
Laten we de politici laten zien dat ze geen recht hebben om voor ons te beslissen over onze lichamen!
Ga met ons mee in deze strijd tegen abortusbeperkingen!
Mijn lichaam, mijn keuze!