Van Palestina tot Congo: vrouwen vooraan in verzet tegen oorlog en vernietiging

Halverwege februari bedroeg het dodental in de Gazastrook maar liefst 28.340 waarvan de grote meerderheid burgers zijn en. Eén derde van de slachtoffers zijn kinderen! Een aanval op Rafah zou dat cijfer opnieuw doen exploderen. Elk uur sterven er in Gaza zeven vrouwen en het worden er steeds meer. De Gazastrook is officieel de gevaarlijkste plek ter wereld voor een kind en een ware nachtmerrie voor zwangere personen (ook transpersonen kunnen zwanger worden).

Er bestaan veel mythen rond vrouwen in gewapende conflicten. Ze worden enkel als slachtoffer gezien, hun actieve rol wordt vaak opzettelijk verzwegen. Maar vrouwen zijn niet enkel omstaanders of passieve slachtoffers, ze spelen ook een cruciale rol in het verzet tegen gewapende conflicten over de hele wereld, ook in Palestina.

Oorlog verergert geweld tegen vrouwen

In tijden van oorlog daalt de waarde van een mensenleven. Vooral tegenover de meest kwetsbaren zorgt dat voor een extra stijging van geweld.

In alle conflicten wordt seksueel geweld als oorlogswapen ingezet. Palestijnse vrouwen en andere personen in gevangenissen getuigen over verkrachting en verminking. Ook binnen de gezinscontext neemt het geweld toe. Tijdens anti-oorlogsprotesten door Russische feministen werd aangeklaagd dat getraumatiseerde soldaten die terugkeren van het front vaker geneigd zijn om thuis geweld te gebruiken. Er is een volledig gebrek aan psychologische zorg, die net meer dan anders nodig is.

Door de vernietiging van zorgfaciliteiten is ook de toegang tot kraamzorg weg. Er leven naar schatting 50.000 zwangere personen in Gaza. Ze moeten onder gevaarlijke omstandigheden bevallen en keizersneden worden zonder verdoving uitgevoerd. Bovendien moeten ze het ziekenhuis direct na de bevalling verlaten, net wanneer het risico op complicaties het grootst is.

Ook vluchten voor oorlogsgeweld staat gelijk aan meer kwetsbaarheid, onveiligheid en geweld.

Betrokkenheid van vrouwen bij gewapende conflicten

De gevolgen van oorlogsgeweld wegen dus nog zwaarder door op vrouwen. Dat zorgt ervoor dat ze consequent vooraan staan in het verzet ertegen.

In Palestina verzetten vrouwen zich al sinds 1948 tegen de Israëlische bezetting. In de eerste Intifada vanaf 1987 speelden ze een sleutelrol in de massale protestbeweging. Dat werd gedaan met bezettingen via comités die stakingen en massamobilisaties organiseerden. In die comités werd ook gediscussieerd over seksisme. Hun actieve rol zorgde ervoor dat de perceptie rond vrouwen veranderde. Hun positie in het gezin veranderde, ze zochten betaald werk en speelden ook in de samenleving een meer publieke rol. Heel wat vrouwen waren centrale figuren in het helpen van gewonden, het leveren van medicijnen, enz.

Helaas werd de ontwikkeling van hun status in het begin van de jaren 1990 opnieuw tegengewerkt. Dat kwam door de Israëlische militaire repressie, maar ook door de opkomst van Hamas en haar reactionaire ideologie. Ze waren niet vertegenwoordigd op het politieke niveau. Tijdens de tweede Intifada – toen zelfmoordaanslagen helaas de overhand kregen op massamobilisaties – bleven vrouwen initiatieven nemen, maar speelden ze een minder belangrijke rol dan voorheen.

De vrouwen in Palestina zijn niet de enigen die opkomen tegen oorlogsgeweld. Over de hele wereld organiseren vrouwenbewegingen strijd tegen oorlog. In Rusland bijvoorbeeld organiseerden tientallen militante feministische groepen acties in minstens 30 steden. Ze roepen op tot het beëindigen van de oorlog en vragen om internationale solidariteit en steun voor de Oekraïense slachtoffers, ondanks zware repressie tegen hun protest. Ze eisen ook een einde aan de pogingen van Poetin om onder het mom van de oorlog hun rechten en die van LGBTQIA+ personen aan te vallen, zoals de recent aangekondigde afschaffing van het abortusrecht.

In de Democratische Republiek Congo, waar momenteel de grootste genocide sinds de Tweede Wereldoorlog plaatsvindt, zijn vrouwen op gevaar van eigen leven betrokken bij onderhandelingen met gewapende groepen om aanvallen op burgers te voorkomen. Dankzij hun informatienetwerken zorgen vrouwelijke activisten er niet alleen voor dat gezinnen naar huis kunnen terugkeren, maar helpen ze de militaire autoriteiten ook om als burgers vermomde rebellen te verjagen.

Betoog op 8 maart in solidariteit met de vrouwen in Gaza en elders!

Oorlogsgeweld verergert de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen en draait de vooruitgang op vlak van mensenrechten met vele jaren terug. Oorlog is onverenigbaar met de waarden en doelstellingen van de feministische en LGBTQIA+ beweging en die van de werkende klasse. 8 maart is een symbolische datum in de strijd tegen alle vormen van onderdrukking en het kapitalistische systeem dat deze veroorzaakt.

Clara Zetkin lag met andere socialistische vrouwen aan de basis van de internationale vrouwendag. Het waren de revolutionaire vrouwen die in 1915 de eerste internationale socialistische conferentie organiseerden om hun verzet tegen de Eerste Wereldoorlog te organiseren.

Het was ook op de internationale vrouwendag in 1917 dat tienduizenden Russische vrouwelijke arbeidsters, samen met andere arbeiders, demonstreerden in Petrograd. Ze eisten brood en een einde van de oorlog. Dit was het begin van de Russische Revolutie en het speelde een belangrijke rol in het beëindigen van de Eerste Wereldoorlog.

We verzetten ons tot op vandaag tegen elke vorm van discriminatie die de werkende klasse verdeelt en zo de aandacht afleidt van de machthebbers. We eisen een samenleving zonder oorlog, die zich baseert op de behoeften en mogelijkheden van elk individu, een socialistische samenleving.

Dit artikel delen :