Noodkreet uit de kinderopvang. Actieplan nodig voor massale investeringen

De kinderdagverblijven in België staan al langer onder grote druk. Het is een schande dat de regering en het kabinet van Wouter Beke de middelen niet voorzien voor een goede opvang en pedagogische omkadering van de jongsten in onze samenleving.

De eerste 1000 dagen van een kind zijn cruciaal in diens verdere ontwikkeling. Desondanks blijft het personeel, dat elke dag met hart en ziel klaarstaat voor die jonge kinderen, onderbemand en ondergewaardeerd!

Pamflet  –  PDF Versie

Onderbemand

Belgische kinderverzorgsters moeten 9 kinderen opvangen! In Nederland en Engeland zijn dat er maar 3. Ook voor de buitenschoolse kinderopvang voor oudere kinderen ligt de ratio te hoog: 15 kinderen per begeleider en door de tekorten ligt dat aantal kinderen vaak nog hoger. Doordat er zo veel kinderen per verzorgster zijn is het onmogelijk om elk kind de aandacht te geven die het verdient en nodig heeft.

Bij de kinderverzorgsters zelf kan dit uitputtend en demotiverend zijn, ze geraken uitgeblust. Het is niet te verwonderen dat ook in deze sector burn-out alomtegenwoordig is. Personeel dat uitvalt door burn-out of andere ziekte kan vaak niet worden vervangen. Daardoor komt het personeel dat overblijft, onder nog meer stress te staan. Ook door welverdiend verlof op te nemen ontstaat er bezettingstekort.

Er is een structureel tekort aan goed opgeleid personeel, de vacatures geraken niet ingevuld. In 2021 waren er 4.000 vacatures, daarmee is het nu officieel een knelpuntberoep. Door een structureel personeelstekort, is er ook te weinig tijd en ruimte voor verdere professionalisering en opleiding van de kinderverzorgsters. Studenten kunnen niet goed opgeleid worden als hun begeleiding geen tijd heeft voor hun vorming. Ook volleerde kinderbegeleidsters hebben nood aan kindvrije uren om zich te blijven vormen om de beste zorg te kunnen verlenen.

De begeleiding van kinderdagverblijven laat te wensen over, en de laissez-faire mentaliteit van het kabinet leidt tot gevaarlijke situaties. Dit is geen beroep dat zomaar iedereen vanzelf kan en we moeten stoppen met doen alsof het een banaal beroep is. Er is een serieuze omkadering nodig!

Eisen:

  • Structurele verandering in de kinderopvang, vertrekkend vanuit de noden van het kind en de ouder. 9 kinderen per begeleider is te veel, we eisen een maximum van 5 kinderen per begeleider met daar bovenop genoeg middelen voor de verantwoordelijke en personeel voor schoonmaak, keuken en pedagogische begeleiding.
  • Meer publieke middelen voor kinderopvang, werk een publiek opvangplan uit dat vertrekt vanuit de noden van het kind en voldoende pedagogische omkadering voor het personeel.
  • Investering in een goede basisopleiding en ruimte voor sterke begeleiding voor iedereen die in een kinderdagverblijf begint te werken.

Ondergewaardeerd

Er is een systematische onderinvestering in middelen voor de kinderopvang en in loon- en arbeidsvoorwaarden voor het personeel van de kinderopvang. Een beroep dat zo mooi is wordt volledig uitgehold. De lage verloning en hoge werkdruk zijn niet aantrekkelijk om mensen naar de sector te trekken.

Het is schandalig dat in zo’n belangrijke sector personeel nog steeds minder dan het nodige minimumloon van €15/u verdient of met onzekere contracten moet werken. Net zoals in veel andere ‘zorgende’ beroepen wordt er van uit gegaan dat lonen in deze beroepen aanvullend zijn. De lage lonen in de kinderopvangsector zijn één van de voorbeelden hoe de loonkloof tussen man en vrouw van 21% in stand wordt gehouden.

De onderwaardering en onderinvestering treft niet alleen de werkneemsters van de sector maar ook de gebruikers van de sector: de kinderen en de ouders. Wanneer er geen opvang is of deze niet naar behoren kan functioneren zijn het vooral de moeders die moeten inboeten op hun carrière. Het zijn vooral de moeders die deeltijds moeten gaan werken, loonverlies leiden en minder pensioenrechten opbouwen.

Te weinig en uitgeblust personeel treft ook de kinderen, in de eerste plaats kinderen in een precaire of onzekere situatie.

In plaats van een opwaardering van het beroep gaan besparingen en privatisering steeds verder

Zo heb je het voorbeeld van de UGent kinderdagverblijven. De UGent wil besparen en de kinderdagverblijven uitbesteden aan de privé. Kinderdagverblijven zijn geen bedrijven om winst uit te halen maar een essentiële schakel in de ontwikkeling van onze kinderen en voor het functioneren van de samenleving en haar gezinnen, en moeten ook op die manier behandeld worden.

Eisen:

  • Waardering voor de functie van de kinderbegeleider, niet enkel in woorden maar ook in loon-en arbeidsvoorwaarden.
  • Minimumloon van €15/u of €2465/maand voor iedereen werkzaam in de kinderopvang.
  • Een volwaardig werknemersstatuut voor iedereen in de kinderopvang, ook de onthaalouders moeten van dezelfde voorwaarden kunnen genieten als andere collega’s in de kinderopvang.

Actie voor investeringen

Onze acties hebben onze onderhandelingspositie versterkt. Maar of Beke het al begrepen heeft en of er geld zal gevonden worden door deze Vlaamse regering, is niet zeker. Als we niet willen dat dit op de lange baan wordt geschoven, moeten we nu al verdere acties bespreken en aankondigen op onze werkplekken, binnen de vakbonden en met de ouders. Zo kunnen we de druk snel terug opvoeren wanneer dit nodig is en tot overwinningen komen.

De bezorgdheid voor de kinderopvang wordt breed gedragen in de samenleving. Minister Beke ligt terecht onder vuur. Het is echter niet alleen een kwestie van één wereldvreemde minister: het volledige beleid zit fout. Om oorlog te voeren, vinden ze probleemloos miljarden. Om toekomstige generaties degelijke opvang te geven, niet. Dat is hoe het huidige systeem, het kapitalisme, werkt. Onze eisen botsen op het systeem, voor onze jobs, voor het welzijn van de kinderen is er nood aan system change.

Als je wilt weten wat dat betekent, neem dan deel aan onze Conferentie op 23 april, met o.a. een workshop over de strijd voor degelijke kinderopvang.


Dit artikel delen :

ROSA organiseert acties, evenementen en campagnes om te strijden tegen seksisme en het systeem die het onderhoudt : het kapitalisme.