India. Studenten protesteren tegen hoofddoekenverbod en eisen vrije keuze

De hoofddoekenrel begon in de zuidelijke stad Bangalore, in de staat Karnataka, maar leidt nu in heel het land tot protest ter ondersteuning van het recht van vrouwen om zelf te kiezen of ze een hoofddoek dragen op school of niet. In steden als Delhi, Kolkata, Chennai en Hyderabad hebben jonge vrouwen en meisjes het voortouw genomen in de beweging. Ze eisen dat de door BJP geleide regering het recht van vrouwen om een hoofddoek te dragen in openbare scholen respecteert.

Het protest begon toen studenten de toegang tot de campus werd ontzegd omdat ze een hoofddoek droegen in het Kandapur PU College, een college waar studenten al decennia lang een hoofddoek dragen. Nadat veel studenten weigerden, kwam de deelstaatregering tussen om de ongrondwettelijke handeling van de onderwijsinstelling te ondersteunen. Hindutva-groepen (chauvinistische en nationalistische hindoe-extremisten) gingen over tot massale intimidatie van moslimstudenten en betogers, onder meer door met een saffraankleurige sjaal te verschijnen en de religieuze slogan ‘Jai Shri Ram’ te roepen terwijl ze probeerden meisjes met een hoofddoek de toegang tot de campus te ontzeggen. Er zijn geen soortgelijke verboden voor bindi’s, tulbanden, kruistekens … Zelfs in het Indische leger mogen Sikhs bijvoorbeeld hun tulbanden houden. Het argument dat dit verbod het seculiere karakter van het onderwijs moet beschermen, is nonsens. Dit is een aanval op de moslimgemeenschap in een context die gekenmerkt wordt door een sterke toename van het aantal communautaire aanvallen op religieuze minderheden en tegen moslims in het bijzonder.

Deze aanvallen zijn geëscaleerd tot het punt waarop jonge betogers door de politie worden gecontroleerd en er arrestaties plaatsvinden. De BJP en andere Hindutva-groeperingen schamen zich er niet voor om de macht van de staat te gebruiken om jonge meisjes die gewoon naar school willen gaan op te pakken. Het doel is om de rust te verstoren en wanorde te bevorderen.

Aanvallen op vrouwen niet nieuw voor BJP

Om de context te begrijpen, is het belangrijk te weten dat dit niet de eerste keer is dat de BJP vrouwen gebruikt als pionnen om hun hindoe-chauvinistische agenda te promoten. In Karnataka volgt dit op een nieuwe “anti-conversie” wet die niet alleen is ontworpen om de vrijheid van huwelijk en religieuze expressie te criminaliseren, maar ook om mensen aan te moedigen om valselijk slachtofferschap te claimen voor financieel gewin, aangezien de “dader” voor de rechter kan worden gedaagd voor maximaal vijf lakh (1 lakh = 100.000) roepies. Deze en andere soortgelijke wetten in het land (zoals in Uttar Pradesh, waar valse beschuldigingen van ‘liefdesjihad’ leidden tot de onterechte arrestatie van een jong echtpaar en tot een miskraam van de bruid in de gevangenis) zijn natuurlijk niet gebaseerd op het algemeen belang of de ‘veiligheid’ van vrouwen, maar zijn in feite bedoeld om de veiligheid en de openbare orde te ondermijnen door communitarisme aan te moedigen en segregatie in de wet vast te leggen.

Het doel van deze beperkingen is veelvoudig: één doel is de gemeenschap te verontrusten en een escalatie van de situatie tot geweld aan te moedigen, hetgeen de BJP in de kaart zou spelen. Daarnaast zijn deze beperkingen bedoeld om moslims, met name jonge vrouwen, te intimideren zodat zij niet meer aan de Indische samenleving deelnemen. De BJP heeft gezien dat zij door dergelijke flagrante schendingen van de burgerrechten rechtse menigten kan opzwepen om het karwei voor hen af te maken, zelfs wanneer hun ongrondwettelijke wetten door de rechtbank worden vernietigd, zoals vorig jaar in het Hooggerechtshof van Gujarat. Door hun basis op te hitsen en escalatie aan te moedigen tot het punt van geweld, proberen de BJP en co in de praktijk niet-Hindoes uit de samenleving te bannen, terwijl op papier het pluralisme wordt verdedigd. Ongetwijfeld is de rechterzijde van plan deze trend voort te zetten, aangezien het ongrondwettelijke hoofddoekenverbod zich reeds heeft uitgebreid tot Madhya Pradesh, waar een overheidsschool deze week hoofddoeken heeft verboden. Net als de verbodsmaatregelen die in het verleden door verschillende andere kapitalistische regeringen in verschillende vormen zijn opgelegd, is ook dit verbod op de hoofddoeken bedoeld om de aandacht af te leiden van de echte problemen waarmee miljoenen mensen uit de arbeidersklasse en de arme bevolking te kampen hebben, zoals de duizelingwekkende toename van de ongelijkheid, de prijzen van basisgoederen, de werkloosheid en de armoede – problemen die in India een rol kunnen spelen in het kader van de lopende parlementsverkiezingen in vijf deelstaten.

Geen vrijheid van keuze

Of een vrouw een hoofddoek wil dragen of niet: het is aan haar om te beslissen over haar eigen lichaam. Geen enkele studente zou moeten kiezen tussen haar hoofddoek en haar opleiding. Terwijl de Hindutva-dwepers verkondigen dat ze meisjes ‘bevrijden’ van de ‘plicht’ om een hoofddoek te dragen, zijn ze zelf diegenen die een verplichting opleggen. Veel vrouwen en meisjes dragen de hoofddoek omdat het hen een gevoel van veiligheid en vertrouwen geeft in een maatschappij waar seksisme welig tiert. De parlementsleden van de BJP hebben geen belang bij de bescherming van de veiligheid van vrouwen. Ze aarzelen niet om leugens te verkondigen, zoals de stelling dat Hindoe-mannen de “vrouwen aanbidden” en “nooit met kwade ogen aankijken”, bedoeld om te suggereren dat enkel moslimmannen seksmisdrijven plegen.

Tegelijkertijd is er voortdurend victim-blaming van vrouwen die slachtoffer werden van seksueel misbruik, waarbij er niet naar hen geluisterd wordt maar ze zelf de schuld krijgen op basis van hun kleding. De hypocrisie van de regeringspartij kwam volledig tot uiting toen Renukacharya, plaatselijk parlementslid voor de BJP en politiek secretaris van de premier, onlangs beweerde dat het aantal verkrachtingszaken toeneemt omdat sommige jurken die vrouwen dragen mannen “opwinden”. Met andere woorden, vrouwen zijn zowel te bedekt als niet bedekt genoeg – het is altijd hun schuld. Hieruit blijkt hoezeer de regeringspartij erop gebrand is het lichaam van vrouwen te controleren, zelfs als dat betekent dat zij zowel één standpunt als het tegenovergestelde ervan verdedigt.

We zagen ook hoe sommigen aan de ‘pro-hoofddoeken’-kant hetzelfde deden. Zo was er Zameer Ahmad, een parlementslid van Congress, die verklaarde dat “het percentage verkrachtingen in India één van de hoogste is… omdat de vrouwen geen hoofddoek dragen.” Dit is geen verdediging van vrouwen, maar gewoon victim-blaming. Dit soort “steun” is misplaatst en gaat voorbij aan de kwestie dat de beslissing om al dan niet een hoofddoek te dragen niet moet bepaald worden door de overheid, echtgenoot of familie, maar door de persoonlijke keuze van de vrouw zelf.

Het opbouwen van een feministisch en seculier India betekent niet het opleggen van dwingende en onderdrukkende verplichtingen rond het lichaam van vrouwen, maar veeleer het waarborgen van keuzevrijheid en privacy voor iedereen. Het betekent ingaan tegen de obstakels voor toegang tot onderwijs voor vrouwen, ongeacht godsdienst, kaste of inkomen. Een socialistisch India zou niet alleen godsdienstvrijheid voor iedereen garanderen, maar ook gratis onderwijs en gegarandeerde jobs voor vrouwen, waardoor de economische en maatschappelijke ketens die vrouwen binden, worden doorbroken. In de strijd voor de vrijheid van vrouwen eisen wij meer investeringen in openbaar onderwijs. Onze belastingen mogen niet gebruikt worden om een regering te financieren die jonge meisjes arresteert omdat ze naar school willen gaan!

Pogingen tot verdeeldheid beantwoorden met solidariteit

Door aanvallen op de soevereiniteit van vrouwen over hun lichaam, hun religie en hun huwelijkse staat aan te moedigen, laat de rechterzijde zien dat ze begrijpt hoe ze de vele vormen en lagen van onderdrukking in haar eigen voordeel kan gebruiken. Vrouwen, die het in India ongeacht de gemeenschap al zo moeilijk hebben door de astronomische omvang van seksueel geweld, seksuele intimidatie en discriminatie op grond van geslacht, krijgen met deze genderspecifieke religieuze discriminatie opnieuw te maken met een andere vorm van onderdrukking. De heersende klasse is weliswaar onderworpen aan dezelfde vooroordelen als de rest van ons, maar begrijpt niettemin dat haar eigen klassensolidariteit de voornaamste drijfveer is voor haar positie in de samenleving. Door een wig te drijven tussen de kwetsbare delen van de samenleving, willen zij ons tegen elkaar opzetten, de klassieke strategie van verdeel en heers.

Het is echter niet de taak van socialisten om vrouwenkwesties eenvoudigweg onder het tapijt te vegen ten gunste van een benadering die alleen op klassen is gericht. Zoals onze staat van dienst laat zien, staat International Socialist Alternative achter het recht van een vrouw om te kiezen wat ze draagt, hoeveel ze draagt, met wie ze trouwt, of ze trouwt, of ze een abortus laat plegen. We “steunen” deze strijd niet alleen abstract met woorden. We nemen actief deel en organiseren feministische actie over de hele wereld, met projecten zoals Campagne ROSA. Zulke vrijheden worden niet verleend door een welwillende heersende klasse. Ze moeten bevochten en afgedwongen worden door een verenigde arbeidersklasse als onderdeel van een breder programma van socialistische verandering. Als jij vindt dat we, in plaats van een verbod op hoofddoeken, moeten vechten voor meer onderwijs voor meisjes van alle religies, sluit je dan vandaag nog aan bij ISA India!

Weg met het hoofddoekenverbod! Onderwijs voor alle vrouwen!

Dit artikel delen :