“It’s a sin” Schitterende reeks op Channel 4

De briljante, inspirerende en diep ontroerende Britse Channel 4 dramaserie “It’s A Sin” heeft sinds de release bij velen een gevoelige snaar geraakt.

Deze vijfdelige serie volgt een groep vrienden en huisgenoten die tussen 1981 en 1991 in Londen wonen. De vreugdevolle en hoopvolle scènes van jonge LGBTQ mensen die genieten van hun leven in het ‘Pink Palace’ (de naam die ze hun flat hebben gegeven) wordt geleidelijk overschaduwd door de opkomende, afschuwelijke HIV/AIDS epidemie. De tragische impact ervan op hun levens is overal scherp voelbaar, net als de walgelijke schande die ermee gepaard ging, geworteld in de homofobie van de regering-Thatcher. De misdadige onverschilligheid en passiviteit van de regering maakten de epidemie nog erger.

We zijn getuige van de menselijke impact van LGBTQ-fobie door de worstelingen van de personages bij hun outing, en de daaropvolgende vooroordelen die ze ondergaan. De eerste aflevering begint met Rosco, wiens ouders hebben geregeld dat hij wordt teruggestuurd naar Nigeria nadat hij zijn seksualiteit heeft ontdekt. Hij verlaat uitdagend het huis en verklaart dat hij te vinden is op “piss off avenue”. Dan is er Colin uit Zuid-Wales, die pas uit de kast kan komen na een ontmoeting met een oudere openlijk homoseksuele collega; en Ritchie, die de vrijheid van het leven als student ervaart, geniet van de Londense homoscene maar niet uit de kast kan komen tegenover zijn conservatieve ouders op het Isle of Wight.

Elke aflevering springt twee jaar verder. Het zijn jaren waarin AIDS van een grotendeels onbekende ziekte, waarvan de werkelijke gevaren voor velen onbekend bleven, tot een epidemie uitgroeit die verwoestende gevolgen heeft voor de personages in het Pink Palace.

De serie is geschreven door Russell T. Davies, die ook de baanbrekende show Queer As Folk schreef, en meer recentelijk Cucumber, Banana and Tofu, die ook het thema seksualiteit behandelen. De reeks is geïnspireerd op Davies’ jeugd als homoseksuele man in Groot-Brittannië in de jaren 1980, en dit laat een opvallende indruk achter. Davies zei dat het oorspronkelijke idee voor “It’s A Sin” voortkwam uit een duistere grap die hij eind jaren tachtig te horen kreeg over een productie van de musical “Seven Brides for Seven Brothers”, waarin alle zeven broers aan AIDS stierven. Dit verhaal vond zijn weg naar het script en wordt verteld door Gloria, de eerste van de personages die te horen krijgt dat hij AIDS heeft. Gill, een van de meest inspirerende personages van de show, is gebaseerd op een vriend van Davies en geeft liefdevolle steun aan Gloria tijdens zijn afschuwelijke beproeving. Eén van de weinige punten van kritiek op de reeks is dat Gill’s leven niet onafhankelijk wordt bekeken op de manier waarop sommige andere personages uitgewerkt zijn.

Davies heeft opgemerkt dat de periode in de serie begon met LGBTQ mensen die het gevoel hadden dat de maatschappij de goede kant op ging, na de decriminalisering van homoseksualiteit in Groot-Brittannië in 1967. De situatie van deze gemeenschap zou echter achteruit worden geduwd door de conservatieve tegenreactie rond HIV/AIDS. Sinds de uitzending van het programma hebben de media aandacht besteed aan vele verhalen over de verschrikkingen die HIV-positieve mensen in de jaren tachtig hebben meegemaakt. Ze werden onder meer gedwongen een “toastdieet” te ondergaan, een term die werd gegeven aan de praktijk van het gezondheidspersoneel om hun voedsel onder de deuren van hun ziekenhuiskamers door te duwen, in de overtuiging dat nauw contact tot besmetting zou leiden.

De serie gaat in op de behandeling van AIDS-patiënten en hun families: van pogingen van plaatselijke autoriteiten om patiënten achter slot en grendel op te sluiten, families die homofoob werden bejegend, partners die werden geweerd bij begrafenissen, begrafenisondernemingen die de overledenen weigerden of families die alle bezittingen van de overledenen verbrandden. De omvang van de crisis wordt geïllustreerd door de schrijnende taferelen in de ziekenhuizen waar AIDS-patiënten werden behandeld.

Eén van de hoofdthema’s is het hartverscheurende effect van een gebrek aan informatie en, daarmee samenhangend, de schaamte over het hebben van HIV. Het toont mensen die hun toevlucht nemen tot huismiddeltjes, waaronder vitamines en zelfs schadelijke stoffen zoals zuren. De homofobe campagnes komen aan bod, maar ook het geloof dat AIDS een samenzweringstheorie was – iets dat bijzonder hard aankomt in een tijd van een wereldwijde pandemie.

Het hardste zijn de gevolgen van het niet laten testen uit schaamte en angst. Aan het eind van de laatste aflevering laat Gil zien dat de personages in de serie, maar vooral talloze mensen in de echte wereld, gered hadden kunnen worden als er in plaats van hysterie en schaamtecampagnes, goede voorlichtingscampagnes waren gevoerd.

Bij verschillende gelegenheden wordt ingegaan op de druk waarmee jonge LGBTQ-mensen worden geconfronteerd op de werkvloer. Colin heeft te maken met seksuele intimidatie door een brutale baas. Wanneer Gloria ziek wordt, zegt hij dat hij zijn job bij de Londense busmaatschappij zal verliezen omdat hij homo is, zeker als hij moet vertellen dat hij AIDS heeft.

Ash werkt op een school en moet zijn seksualiteit verbergen, maar heeft ook de taak de schoolbibliotheek door te spitten op zoek naar boeken die in strijd zijn met Thatchers Section 28, een wet die “het promoten van homoseksualiteit” op scholen verbiedt. Zijn grappige tirade tegen zijn vrienden benadrukt iets dat nog altijd geldt voor veel jongeren vandaag: in plaats van overspoeld te worden met dergelijk materiaal, hebben jonge LGBTQ mensen moeite om materiaal te vinden waar ze zichzelf in herkennen. Het is veelzeggend dat een jonge recensent opmerkte dat hij meer leerde  over LGBTQ+-levens door “It’s A Sin” dan in zijn 13 jaar onderwijs.

Het script van Davies draait niet om politiek, maar gaat de politieke kwesties ook niet uit de weg. Sommige van de hoofdpersonen helpen een mars en ‘Die-In’-protest te organiseren voor een groot farmaceutisch bedrijf dat winst maakt met HIV, waarbij een van de personages samenvat: “Wij sterven en zij profiteren.”

Tijdens het kijken naar de reeks kun je niet anders dan meegezogen worden door de aangrijpende, schrijnende verhaallijn die geen blad voor de mond neemt. De gruwelijke aard van het onderwerp wordt doorbroken door de humor, soms zeer donkere humor, maar vooral door de moed van de betrokkenen. Je kunt ook niet anders dan met ontzag kijken naar de mensen die zich hier middenin bevonden en bereid waren terug te vechten tegen homofobie. Daartoe behoorden talloze socialistische activisten die er niet voor terugschrokken om deze belangrijke kwestie aan te pakken. Het is ook belangrijk om te onthouden dat de belangrijke overwinningen voor de LGBTQ-gemeenschap en het terugdringen van de LGBTQ-fobie in de afgelopen jaren niet uit de lucht zijn komen vallen, maar dat er hard en moedig voor is gevochten.

Gepubliceerd op Socialist Party – Ierland (12/2/2021)

Bekijk deze aflevering van World to Win, de wekelijkse YouTube uitzending van International Socialist Alternative, met vanaf minuut 17 aandacht voor deze reeks en erna voor de HIV-epidemie in de VS:


Dit artikel delen :

ROSA organiseert acties, evenementen en campagnes om te strijden tegen seksisme en het systeem die het onderhoudt : het kapitalisme.