Verschenen op 22 februari 2021 in de categorie 
Geschreven door 
De UGent verzamelt momenteel gegevens over de gevolgen van de gezondheidscrisis voor vrouwen. Uit een eerste onderzoek, dat de eerste maand van de lockdown in het voorjaar bestreek, bleek dat 56% van de respondenten een bovengemiddeld stressniveau had. De studie geeft aan dat “verhoogde stress niet alleen bijdraagt tot veel gezondheidsproblemen, maar ook een risicofactor is voor het ontstaan en voortduren van verschillende vormen van geweld.” In de studie wordt geschat dat “één op de vijf mensen slachtoffer is van geweld, maar slechts één op de vijf hulp zocht.”
In het voorjaar van 2020 werden er enkele noodmaatregelen genomen, zoals het initiatief van de code ‘Masker nummer 19’, waarmee slachtoffers van geweld in apotheken discreet om hulp konden vragen. De regering staat ons ook toe om de avondklok te overtreden indien het nodig is om geweld te ontvluchten. (Dat zou er nog aan mankeren!). Er werden opvangplaatsen beschikbaar gesteld in hotels. Dit initiatief kreeg veel ruchtbaarheid, maar was grotendeels ontoereikend en vooral tijdelijk.
Opdat elke persoon kan beslissen met wie hij of zij wil samenleven (of niet) en opdat mensen die het slachtoffer zijn van geweld uit deze situatie kunnen geraken (en niet slechts voor een paar dagen), moet er toegankelijke huisvesting voor iedereen zijn. Dit betekent concreet dat we moeten strijden voor een grootschalig publiek plan van renovatie en bouw van sociale huisvesting. Wellicht zal deze gezondheidscrisis niet de laatste in zijn soort zijn. Opgesloten zitten in een klein appartement in slechte staat verergert de spanningen en leidt tot meer kansen op geweld.
Door de crisis is de (tijdelijke?) werkloosheid geëxplodeerd. 90% van alle sociale uitkeringen bevindt zich onder de armoedegrens. Samenwonenden worden nog eens extra gestraft: zij krijgen minder. Zo is er het stelsel van ‘halve werkloosheid’ die snel afneemt tot 22,02 euro per werkdag. Het is onaanvaardbaar dat het vervangingsinkomen afhangt van onze situatie als koppel. Het is van essentieel belang dat de sociale rechten worden geïndividualiseerd en ten minste boven de armoedegrens worden gebracht.
De vraag naar voedselhulp en primaire levensbehoeften neemt explosief toe. In oktober is opnieuw 7 miljoen euro extra uitgetrokken om te proberen daaraan te voldoen. Het is helaas slechts een druppel op een hete plaat… Zo heeft 12% van de vrouwen regelmatig moeite om menstruatieproducten te betalen. Waarom zijn deze beschermingsproducten niet gratis te vinden in de toiletten van scholen, andere openbare diensten en werkplekken? Het zijn immers producten die even noodzakelijk zijn als toiletpapier.
De scholen werden bij het begin van de pandemie al gauw gesloten, maar de empathie van de bazen was van korte duur. Hun personeel moest goed presteren, zelfs als het voor de kinderen moest zorgen op een ogenblik dat buitenschoolse activiteiten tot een minimum beperkt waren. Bij telewerk zijn de dagen eindeloos en zien ze er hetzelfde uit. Een pauze is een gelegenheid om de was te doen, in plaats van even te babbelen met collega’s. Andere pauzes worden verlengd om de kinderen te helpen met schoolwerk. Ter compensatie werken ouders ’s avonds verder als de kinderen naar bed zijn. Het is niet meer mogelijk om niet bereikbaar te zijn, om tijd voor zichzelf te hebben of om sociaal contact onder volwassenen te hebben. Deze situatie schreeuwt om een collectieve arbeidsduurvermindering, zonder loonverlies en met compenserende aanwervingen.
Vrouwen vertegenwoordigen 83,5% van de eenoudergezinnen in Wallonië. De Gezinsliga eist de verbreding van hun bubbel. Hulp kan niet aan het individuele initiatief worden overgelaten, daarvoor moet de maatschappij zorgen. We hebben overheidsdiensten nodig die de dubbele werkdag van ouders (vooral vrouwen) tegengaan, bijvoorbeeld met voldoende kinderopvang en gezinsondersteunende diensten, maar ook met de ontwikkeling van collectieve wasserijdiensten.
Tenslotte moet erop gewezen worden dat vrouwen een meerderheid vormen van het personeel in de openbare diensten en de essentiële sectoren (distributie, gezondheidszorg, persoonlijke hulpverlening …). Versterking van die diensten en sectoren vereist een verbetering van de arbeidsvoorwaarden.
Het is voor dit alles – en nog veel meer – dat Campagne ROSA strijdt. Op 8 maart, de Internationale Dag van de Rechten van de Vrouw, willen we in 15 steden acties voeren. Doe mee!