De korte video die op 28 januari werd gepost en al snel door de censoren werd verwijderd, heeft China op zijn grondvesten doen schudden. De zaak van de vrouw van middelbare leeftijd, in de media nu bekend als “Xiaohuamei”, die geketend aan haar nek te zien was in een ijskoude schuur in een dorp in het district Feng in de provincie Jiangsu, heeft meer wendingen genomen dan een misdaadfilm in Hongkong. Ondanks herhaalde pogingen van plaatselijke regeringsfunctionarissen om zichzelf uit de problemen te liegen, heeft de schokkende wreedheid waarvan “Xiaohuamei” het slachtoffer is geworden een tsunami van verontwaardiging teweeggebracht.
“Als we vandaag onze stem niet verheffen, kan iedereen van ons worden zoals die moeder van acht kinderen [uit het district Feng],” was een typisch commentaar onder de vele miljoenen online berichten. De zaak bracht één van China’s open geheimen aan het licht: de handel in vrouwen en kinderen is nog steeds wijdverbreid in het achterland van China, waar een enorme genderkloof – te weinig vrouwen – een ‘markt’ voor vrouwen heeft gecreëerd.
Selectieve abortussen op basis van gender
Sinds 1980 zijn er dertig miljoen mannen meer geboren dan vrouwen, als gevolg van het strenge één-kind-beleid. Dat beleid werd uiteindelijk in 2016 afgeschaft. Mannelijke kinderen krijgen traditioneel de voorkeur boven vrouwelijke omdat zij ‘de familielijn voortzetten’. Een studie uit 2019 van wereldwijde bevolkingsgegevens door de Nationale Universiteit van Singapore concludeert dat selectieve abortussen ertoe hebben geleid dat er de afgelopen vijftig jaar minstens 23 miljoen minder meisjes zijn geboren, waarbij China verantwoordelijk is voor de helft (51%) van het totaal.
De benarde situatie van jonge vrouwen en meisjes (meestal tussen 14 en 30 jaar) uit arme plattelandsgemeenschappen die worden ontvoerd, het hele land door worden gesmokkeld, verkocht, verkracht, geslagen en gedwongen om kinderen te krijgen en te ‘trouwen’, maakt de achtergestelde positie van de Chinese vrouw in het algemeen duidelijk. De patriarchale en seksistische structuren en vooroordelen zijn niet verdwenen, ze worden zelfs versterkt door autoritair bewind en kapitalistisch beleid.
De video van “Xiaohuamei” was blijkbaar nooit bedoeld als een aanklacht. De film richtte zich op de echtgenoot die in zijn eentje acht kinderen opvoedt in een arme gemeenschap, en was bedoeld om donaties aan liefdadigheidsinstellingen los te krijgen. De camera stuit vervolgens op de vastgeketende vrouw, die lijdt aan een psychische stoornis en geneigd is tot geweld, aldus de video. Binnen enkele uren werd de video in een collectief ‘WTF-moment’ verreweg het grootste gespreksonderwerp op de sociale media van China, waardoor de Olympische Winterspelen van Beijing naar de achtergrond werden verdrongen. Op het net wilde iedereen weten wat er aan de hand was en vroegen velen zich af in hoeverre de regering, de politie en de sociale diensten hierbij betrokken waren.
De lokale overheden van het district Feng en de stad Xuzhou gaven in de daaropvolgende drie weken vier verklaringen uit in een poging om de publieke verontwaardiging te temperen. Elk van deze verklaringen bevatte opzettelijk misleidende informatie. In de eerste drie verklaringen werd mensenhandel uitgesloten. Ze beschreven de echtgenoot als een ‘modelouder’. In de vierde verklaring werd toegegeven wat iedereen al wist, namelijk dat “Xiaohuamei” een slachtoffer van mensenhandel was. De echtgenoot werd samen met een aantal anderen gearresteerd wegens “illegale detentie.”
Acht kinderen
Op het net vroegen Chinezen zich af hoe het mogelijk was dat een vrouw acht kinderen kon baren, wat zelfs vandaag illegaal is onder het minder restrictieve drie-kind-beleid. De feiten die uiteindelijk aan het licht kwamen, bewezen zonder enige twijfel dat de plaatselijke autoriteiten, de politie, het bureau voor gezinsplanning en de rechtbank die een huwelijksakte afgaf hoewel een van de partijen als ‘geestesziek’ was geclassificeerd, allemaal medeplichtig waren.
Als slachtoffer van mensenhandel was er voor “Xiaohuamei” een nieuwe identiteit gekocht om het voor familieleden of activisten tegen mensenhandel moeilijk te maken haar op te sporen. Dit is normaal in gevallen van mensenhandel en het is onmogelijk zonder officiële medewerking. De poging van de lokale overheid om de zaak in de doofpot te stoppen werd onderuitgehaald door de ene na de andere golf van online onderzoek – een massaal ‘kruisverhoor’ – waarbij de leugens stuk voor stuk doorprikt werden. Onafhankelijke onderzoeksjournalisten, die zware sancties riskeerden, groeven diep om documenten te vinden zoals de originele huwelijksakte, die de versie van de regering weerlegde. Feministische activisten kwamen uit andere regio’s van China om te proberen “Xiaohuamei” te bevrijden. Zij was tegen die tijd naar een ziekenhuis overgebracht en gediagnosticeerd met schizofrenie. “De wereld laat je niet in de steek. Je zusters komen eraan!” zeiden twee activisten die echter opgepakt werden en uit de regio verbannen werden.
De media meldden vervolgens dat “Xiaohuamei” was geboren in de zuidwestelijke provincie Yunnan. Het tijdschema in de officiële verklaringen over hoe zij meer dan 2000 km verderop in de regio Feng terechtkwam, werd in diskrediet gebracht onder een bombardement van online kritiek. Uiteindelijk kwam eind februari de provinciale regering van Jiangsu tussenbeide in de zaak.
Zij gaven een ‘definitieve’ verklaring uit waarin stond dat “Xiaohuamei” in 1998 uit haar geboortedorp was ontvoerd en ten minste drie keer was verkocht voor een gedwongen huwelijk. Zeventien plaatselijke ambtenaren in het district Feng werden gestraft voor wangedrag en plichtsverzuim, zeiden ze. Het hoofd van de CCP (de zogenaamde Communistische Partij) op het districtsniveau, Lou Hai, werd uit zijn functie ontheven, samen met het hoofd van het districtsbestuur, Zheng Chunwei.
‘Stabiliteit’ is de prioriteit
DNA-tests bevestigen echter niet het officiële verhaal dat “Xiaohuamei” een meisje is dat uit Yunnan is ontvoerd. Op het internet zijn andere theorieën opgedoken en het wantrouwen tegenover de officiële verklaringen is torenhoog. Net als in andere gevallen is de standaardmethode van het CCP-regime om alle bedreigingen voor de stabiliteit te stoppen in plaats van de onderliggende oorzaken aan te pakken. Toen de “twee zittingen” (Lianghui) van het Nationale Volkscongres en de Politieke Raadgevende Conferentie van het Chinese volk op 4 maart met hun jaarlijkse bijeenkomst begonnen, kregen de provinciale leiders van Jiangsu de opdracht de brand te blussen.
Het is een standaardprocedure om een paar CCP-functionarissen en lokale afdelingen te straffen om de woede van de massa te temperen. Maar de zwaarste straffen zijn weggelegd voor klokkenluiders en activistische journalisten wier onderzoek heeft geholpen om het schandaal aan het licht te brengen. Op 21 februari werd het dorp in het district Feng afgegrendeld met wegversperringen en soldaten.
Het schandaal in het district Feng is “slechts het topje van de ijsberg.” De handel in en verkoop van vrouwen voor een ‘huwelijk’ is geen op zichzelf staand geval, maar een landelijk gebruik, dat technisch gezien illegaal is, maar door de overheid in aanzienlijke mate wordt getolereerd. Xuzhou is van oudsher een belangrijk centrum voor mensenhandel. “Bijna 6.000 vrouwen werden ontvoerd en verkocht aan het gebied van de stad tussen 1985 tot 1988,” meldde Caixin. Tegenwoordig worden er in China, ondanks periodieke politie-acties, nog steeds 20.000 gevallen van mensenhandel per jaar gemeld.
Slachtoffers, meestal uit de armere zuidwestelijke provincies, worden verkocht in rijkere provincies met een groter gebrek aan evenwicht tussen mannen en vrouwen, zoals Jiangsu, Zhejiang, Fujian, Shandong en Anhui, volgens een studie uit 2005 van de Zhejiang Academy of Social Science.
Ouders die een vrouw voor hun zoon kopen, zoals in het geval van “Xiaohuamei” lijkt te zijn gebeurd, kunnen rekenen op bescherming en steun van de plaatselijke autoriteiten en de traditionele clanstructuren die op het Chinese platteland nog steeds machtig zijn. “Zelfs sommige familieleden en vrienden van wetshandhavers hebben vrouwen gekocht,” vertelde een in Shanghai gevestigde advocaat aan de South China Morning Post.
Deze krant citeerde ook een voormalig officier van justitie: “De dorpelingen hadden niet het legale bewustzijn, ze dachten over het algemeen dat het heel normaal was om een vrouw te kopen.” Vrouwen die probeerden te ontsnappen, werden meestal geslagen, zei hij.
Het kopen van een vrouw is sinds 1997 strafbaar, maar er is wijdverbreide kritiek dat de wetten te mild zijn, waarbij veel lokale autoriteiten duidelijk medeplichtig zijn aan deze criminele activiteiten. Deze afschuwelijke vrouwenhandel kan niet simpelweg worden toegeschreven aan de ‘achterlijkheid’ van het platteland. Het is de plattelandsbevolking van China die het zwaarst te lijden heeft onder de kapitalistische restauratie, door langdurige scheiding van gezinnen, een uittocht van jongeren om werk te vinden in de steden, waaronder de meeste jonge vrouwen, plus de tragedie van ‘achtergelaten’ kinderen die hun ouders bijna nooit meer zien – naar schatting 60 miljoen van hen op dit moment.
Hukou-systeem
Het rigide hukou-systeem, een vorm van apartheid die de “twee China’s” – rijke stadsbewoners en arme dorpelingen – wettelijk scheidt, is een andere oorzaak van dit probleem. In het algemeen gaan jonge plattelandsvrouwen op zoek naar een echtgenoot met een hukou in de stad om te ontsnappen. In sommige dorpen is de verhouding tussen jonge mannen en vrouwen tien tegen één.
Door het feminisme en alle pogingen van vrouwen om zich te organiseren en voor hun rechten te vechten te vervolgen, en door een venijnig kapitalistisch beleid te voeren dat de demografische crisis verergert en de seksistische attitudes versterkt, heeft de CCP geen antwoorden. De vrouwenhandel in China is de facto gelegaliseerd, niet alleen vanwege de enorme winsten die ermee worden gemaakt, maar ook omdat het door de regering wordt gezien als een manier om het acute gebrek aan evenwicht tussen mannen en vrouwen en het lage geboortecijfer te verlichten. Zonder een fundamentele verandering van het systeem, om de onderdrukking van klasse en gender op te heffen en de grote welvaartskloof tussen stad en platteland te overbruggen, zal een hardhandige aanpak van de mensenhandel, die Xi Jinping als een tijdelijke populistische maatregel kan lanceren, het probleem niet oplossen.
“Tien jaar gevangenis voor het verhandelen van een panda, drie jaar voor een vrouw…”
Andrea van ISA in Taiwan sprak op 6 maart tijdens een door ISA georganiseerde internationale bijeenkomst over socialistisch feminisme. Enkele uittreksels uit haar toespraak.
De Chinese dictatuur probeert het feminisme uit te roeien. Er wordt hard opgetreden tegen feministische ideeën en webpagina’s. De regering van de zogenaamde Communistische Partij gebruikt extreem nationalisme en repressie. Zij zegt dat feminisme “anti-Chinees” is en deel uitmaakt van een Amerikaans plan om problemen in China te veroorzaken.
Ook LGBTQ-mensen liggen onder vuur. Chinese functionarissen zeggen dat homoseksualiteit een westerse creatie is. De Amerikaanse tv-sitcom Friends, die in China erg populair is, wordt gecensureerd. Eén van de hoofdpersonen heeft bijvoorbeeld een kind wiens moeder lesbisch is. Maar niet in de Chinese versie. LGBTQ-mensen mogen niet op tv worden getoond.
In februari werd China getroffen door het grootste politieke schandaal sinds het begin van de pandemie in 2020. Het gaat om het schokkende geval van een vrouw die aan haar nek was vastgeketend en werd vastgehouden in een ijskoude, vuile hut in het district Feng, in het oosten van China. Ze baarde acht kinderen en werd aan de ketting gelegd omdat ze ‘geestesziek’ was.
Op 1 februari werd een TikTok-video van de geketende vrouw meer dan 3 miljard keer bekeken voordat hij door censoren werd geblokkeerd. Wekenlang overschaduwde deze zaak de Olympische Spelen van Peking met tien keer meer online berichten over de geketende vrouw dan over de Olympische Spelen. Groepen vrouwen probeerden het slachtoffer te gaan redden. Ze werden tegengehouden door de politie en sommigen werden gearresteerd. Deze zaak wekte massale woede op tegen de pogingen van de regering om de waarheid te verdoezelen.
De huiveringwekkende waarheid is er een levendige handel is in vrouwen en meisjes in China. Zij worden ontvoerd en verkocht aan mannen om hun vrouw te worden, om verkracht te worden en baby’s te krijgen. De geketende vrouw had acht kinderen, wat illegaal is in China. Dit bewijst de samenspanning van de politie en de lokale overheid. In veel lokale gebieden zijn de Communistische Partij, de politie en de rechtbanken medeplichtig aan deze illegale vrouwenhandel. Volgens de Chinese wet krijg je tien jaar gevangenisstraf voor het verhandelen van een panda, maar slechts drie jaar voor het verhandelen van een vrouw.
De vrouwenhandel is gegroeid door het tekort aan vrouwen in China. Er zijn 30 miljoen meer mannen dan vrouwen. De Communistische Partij heeft 36 jaar lang zeer strenge controle uitgeoefend op de voortplantingsrechten van vrouwen: de één-kind-politiek. Gedurende deze periode kregen jongens de voorkeur boven meisjes onder druk van seksistische patriarchale structuren en attitudes.
Het hangt samen met het brutale herstel van het kapitalisme in China. Sociaal welzijn werd vernietigd door privatiseringen en gebrek aan financiering. De kapitalistische economie gaf babyjongens een hogere status: mannen krijgen immers betere banen en eigendomsrechten. Zeven miljoen selectieve abortussen werden uitgevoerd. Vrouwelijke foetussen werden geaborteerd. Deze economische en seksistische druk om mannelijke baby’s te krijgen, leidde tot de bevolkingscrisis.
De heerschappij van de Communistische Partij van vandaag is een rechtse kapitalistische dictatuur, die het lichaam van vrouwen wil controleren. In de huidige context wil het regime hen dwingen om meer baby’s te krijgen. Het regime valt het recht op abortus aan door meer bureaucratie te creëren om abortussen op “niet-medische” gronden te beperken. Het wil het “traditionele gezin”, geleid door ‘mannelijke mannen’, versterken. Dit is een instrument van sociale en politieke controle.
Het nieuwe drie-kind-beleid werd in 2021 door Xi Jinping gelanceerd om het aantal kinderen te verhogen. Maar het drie-kind-beleid verzwakt de status van vrouwen op de arbeidsmarkt. Bazen zijn nog minder bereid om vrouwen in dienst te nemen omdat ze niet willen betalen voor zwangerschapsverlof en kinderopvang.
De echtscheidingswet van 2020 heeft geleid tot meer rechterlijke uitspraken waarbij echtscheiding wordt geweigerd. Het aantal echtscheidingszaken is vorig jaar met meer dan de helft gedaald. China was in de jaren vijftig veel armer dan nu. Maar het voerde een revolutionaire echtscheidingswet in die de gelijkheid tussen mannen en vrouwen vergrootte.
De dictatuur van vandaag dient het kapitalisme. Ze versterkt veel van de ergste vormen van vrouwenonderdrukking. De massale woede over de vrouwenhandel in het district Feng toont de werkelijke stemming in de Chinese samenleving tegen slavernij en onderdrukking van vrouwen. Xi Jinping wil het feminisme vernietigen, maar dat is als het terugdraaien van de oceaan. Het zal mislukken. Ik ben Taiwanees. ISA in Taiwan betuigt haar volledige solidariteit met feministen in China tegen de onderdrukking. We strijden voor een socialistisch feminisme dat zich verbindt met de strijd van arbeiders en een einde maakt aan het seksistisch kapitalistisch systeem.