CW: Dit artikel bevat informatie over een geval van verkrachting/seksuele geweldpleging/geweld
Een 16-jarig meisje was in de stad Eilat aan de Rode Zee (Israël) slachtoffer van een groepsverkrachting. Het meisje was daar op vakantie met vrienden. De daders maakten misbruik van haar dronkenschap en stonden naar verluidt voor haar kamer in de rij om haar te verkrachten, terwijl andere mannen een video-opname maakten of applaudisseerden. De feiten kwamen op 19 augustus in de media.
Toen het nieuws uitkwam, veroorzaakte het een grote golf van woede onder de Israëlische bevolking; direct nadat de feiten openbaar waren gemaakt, vonden er in veel steden spontane en massale betogingen plaats. Op zondag 23 augustus vond een vrouwenstaking plaats (zondag is de eerste werkdag van de week in Israël) waaraan duizenden mensen deelnamen.
Hypocriet genoeg namen ook enkele internationale bedrijven en ondernemingen deel aan de acties, ook al zijn sommigen onder hen mede rechtstreeks verantwoordelijk voor de seksuele intimidatie die op de eigen werkvloer bestaat…
Massale protesten en vrouwenstakingen
Er waren demonstraties van 20 tot 23 augustus, die tot lang in de nacht duurden. Verschillende wegen werden geblokkeerd toen demonstranten deelnamen aan een spontane mars in Tel Aviv, alsook in Haifa. Het is belangrijk op te merken dat jongeren en vrouwen het meest actief waren in deze initiatieven: voor velen was het de eerste keer dat ze in de strijd gingen.
Naarmate de dagen verstreken, werden steeds meer schokkende details bekend. Het lijkt erop dat enkele vrienden van het slachtoffer ook betrokken waren bij het misdrijf, dat de feiten werden gefilmd, dat de video’s konden worden gebruikt om het slachtoffer te chanteren.
De grote golf van reacties en demonstraties heeft echter veel druk uitgeoefend op de autoriteiten die een zeer actief onderzoek uitvoeren en op zoek zijn naar de video’s om de verspreiding ervan online te voorkomen. Tegelijkertijd is het woord “Eilat” in het Hebreeuws vele malen gezocht op Pornhub, en dit toont aan hoezeer seksistisch geweld aanwezig is in de samenleving.
De toestand in Israël
In de afgelopen jaren heeft Israël veel bewegingen meegemaakt. De economische crisis blijft enkel verergeren door de Covid-19 gezondheidscrisis: de werkloosheid is toegenomen, de koopkracht is gedaald, en dit in een land waar de openbare diensten al ondergefinancierd zijn. Het land maakt een recessie van meer dan 6% mee. En dit alles in combinatie met een zeer diepe politieke crisis: drie opeenvolgende verkiezingen in anderhalf jaar tijd hebben geleid tot een zeer fragiele regering.
Daarom ging de Israëlische bevolking massaal de straat op zodra deze misdaad bekend werd: vooral jonge vrouwen, woedend en vol energie, overspoelden de straten van vele steden om gerechtigheid te eisen, maar ook om de regering en het politieke systeem openlijk te beschuldigen van het gebrek aan seksuele voorlichting op scholen, evenals van het gebrek aan openbare diensten, in het bijzonder die diensten die hulp en steun bieden aan slachtoffers van seksueel geweld.
Enerzijds beschuldigden ze het establishment ervan de verkrachtingscultuur te promoten: één van de meest populaire slogans was “Verkrachtingscultuur begint in de wandelgangen van de overheid”. Anderzijds eisten de demonstranten de versterking en herfinanciering van de openbare diensten; het ziekenhuis in Eilat heeft bijvoorbeeld geen voorzieningen voor de spoedbehandeling van slachtoffers van verkrachting. Het gezondheidssysteem wordt grotendeels verwaarloosd, vooral in de provincie van het land.
Stop met het beschuldigen van slachtoffers en geweld tegen vrouwen!
De demonstranten eisten ook zwaardere straffen voor de daders van seksuele intimidatie en aanranding. Ze waren ook zeer duidelijk gekant tegen victim blaming en wezen erop dat de schuldigen de mannen waren die in de rij stonden om een minderjarige te verkrachten, te filmen en te applaudisseren voor een afschuwelijk misdrijf.
Er worden nog steeds betogingen en andere acties georganiseerd voor de rechtbank die belast is met de berechting van dit misdrijf, waardoor het politiek en gerechtelijk systeem onder druk komt te staan: er is zijn al aanklachten ingediend tegen elf mannen.
In Israël maakt het hele systeem zich, net als in België en alle andere landen, schuldig aan machisme, geweld tegen vrouwen, verkrachtingscultuur en seksuele pesterijen. In elk land zijn vrouwen oververtegenwoordigd in de laagstbetaalde jobs, worden ze meer getroffen door werkloosheid en zijn ze de eersten die hun levensomstandigheden zien verslechteren als gevolg van besparingen op de begroting. Tegelijkertijd hebben ze te maken met geweld; ze hebben het moeilijk om een gewelddadige partner te verlaten vanwege financiële beperkingen; ze worden geconfronteerd met seksisme en schuldgevoelens als ze besluiten aangifte te doen van verkrachting of seksuele pesterijen; en ze worden gedwongen om door een bureaucratisch doolhof te gaan om hun zaak voor het gerecht te brengen. En vaak zien ze de dader van het geweld dat zij hebben ondergaan met een minimumstraf ontsnappen of er zelfs gewoon mee wegkomen “bij gebrek aan bewijs”.
Rapecultuur
De verkrachtingscultuur is alomtegenwoordig in onze samenlevingen. Dit specifieke geval toont aan hoezeer misogyne en seksistische ideeën aanwezig zijn en zelfs worden geaccepteerd: de mannen die deelnamen aan de gebeurtenissen bij Eliat dachten dat wat er gebeurde ‘normaal’ was en niemand hielp dit meisje. Dit was ook wat al degenen die op zoek gingen op de Pornhub-website dachten: de verkrachtingscultuur is diepgeworteld. Er is een diepgaande maatschappelijke verandering nodig: we moeten een samenleving op- en uitbouwen waarin dergelijke misdaden niet worden geaccepteerd, waarin de daders er niet mee wegkomen, een samenleving die verkrachting plechtig veroordeelt en vrouwen respecteert.
De enige manier om seksisme te bestrijden is door middel van een georganiseerde strijd om middelen vrij te maken voor openbare diensten zoals justitie, gezondheidszorg, diensten voor slachtofferhulp en seksuele voorlichting (waarbij de kwestie van wederzijdse toestemming, het verschil tussen gender en geslacht, seksuele geaardheid etc. op alle niveaus aan de orde komt). We moeten ook strijden voor kwaliteitsvolle jobs en fatsoenlijke lonen. Uiteindelijk wordt de strijd tegen seksisme gekoppeld aan de strijd voor een radicale verandering van de samenleving, voor de omverwerping van het kapitalistische systeem.